Ambassadeur van Roijen op Schiphol :
'Gesprek met Indonesiërs nú nog onaanvaardbaar'
Het wachten is op het laten vallen door Indonesië van de prealabele voorwaarde, die het stelt aan de onderhandelingen met Nederland. De voorwaarde, dat wij de voorbereidingen van de wijze waarop van de overdracht van het bestuur in Nieuw-Guinea moeten erkennen als enig onderwerp van de besprekingen is voor Nederland onaanvaardbaar. Zolang Indonesië deze voorwaarde handhaaft, zie ik geen hoop. Het is ten enenmale uitgesloten, dat Nederland op deze basis onderhandelt.
Dit zei gistermiddag dr.J. H. van Roijen, Nederlands ambassadeur te Washington bij zijn ankomst op Schiphol. Op verzoek van minister Luns is hij naar Nederland gekomen.
In de opdracht stond niet vermeld waarover minister Luns de ambassadeur wenst te consulteren. Dr. Van Roijen vermoedt echter, dat de minister van hem wil horen hoe de houding van de Verenigde Staten is tegenover de gehele problematiek van Nieuw-Guinea.
Dr. Van Roijen meent, dat de Verenigde Staten nog steeds bereid zijn van alles te doen voor een vreedzame oplossing van het geschil tussen Nederland en Indonesië en dat men daarbij in het bijzonder denkt aan besprekingen tussen beide partijen in tegenwoordigheid van de waarnemende secretaris-geneaal van de Verenigde Naties Oe Thant.
'Wij zijn tot dergelijke besprekingen nog steeds bereid 'zei dr. Van Roijen. De Nedrlandse Vertegenwoordiger vij de Verenigde Naties mr. C. W. A. Schuurman heeft een voortdurend contact met Oe Thant. Dr. Van Roijen zelf onderhoudt sinds de zitting van de Algemene Vergadering de VN, waarin Nieuw-Guinea aan de orde kwam, een geregeld contact over het probleem met het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten.
GEEN HEIL
Dr. Van Roijen ziet geen heil in een bespreking tussen Nederlan en Indonesië op ambassadeursniveau zonder aanwezigheid van derden. De aanwezigheid van derden is voor Nederland een voorwaarde tot besprekingen, zei dr. Van Roijen. Hij meende, dat oe Thant zeer gescikt zou zijn als die derde op te treden.
Over geruchten dat dr. Van Roijen reeds als onderhandelaar zou optreden, dan wel zou worden gevraagd die taak op zich te nemen, zei de ambassadeur: 'Ik weet van niets. Vermoedelijk komt het gerucht in de wereld omdat ik twaalf jaar geleden met Roem onderhandelingen heb gevoerd waaruit de Rondetafelconferentie is voortgekomen. Ik vind het jammer dat Roem gearresteerd is. Ik heb de aangenaamste herinneringen aan hem en aan zijn wijze van onderhandelen.
Over de mening in de Verenigde Staten over het vlootincident in de wateren van Nieuw-Guinea zei dr. Van Roijen: ' Het offciële commentaar in Amerika is geen commentaar. Uit de publieke reactie in de pers en uit brieven en telegrammen die wij op de ambassade hebben ontvangen valt af te leiden dat de Amerikanen het een kordate een zeer juiste reactie van Nederland hebben gevonden.
ZEER RUSTIG IN HOLLANDIA
HET IS ZEER RUSTIG IN HOLLANDIA. MET DEZE OPMERKING ARRIVEERDE ZATERDAGMIDDAG EEN VERSLAGGEVER VAN DE AMERIKAANSE RADIO EN TELEVISIEMAATSCHAPPIJ NBC OP SCHIPHOL. HIJ WAS IN VERBAND MET DE GESPANNEN TOESTAND VAN ENIGE WEKEN GELEDEN NAAR NIEUW-GUINEA GESTUURD VOOR HET MAKEN VAN REPORTAGES.
Hij keerde zaterdagmiddag met het KLM-vliegtuig uit Biak terug naar Amsterdam om vandaar weer naar Amerika te gaan. Zijn bazen zagen geen aanleiding om hem langer op Nieuw-Guinea te houden. Over een paar maanden misschien weer, zei de NBC-verslaggever.
Met dezelfde machine kwamen twaalf ambtenarengezinnen uit Nieuw-Guinea aan. Ook met de tweede lijnmachine die des zaterdags over de pool uit Nieuw-Guinea komt ( deze week kwam de aankomsttijd door vertragingen pas op zondagmorgen half vijf te liggen ) kwamen ambtenarengezinnen. Zij maakten allen een normale verlofreis, werd ons uitdrukkelijk door een vertegenwoordiger van het ministerie van Binnenlandse Zaken meegedeeld. Als bewijsstukken liet hij de retourbiljetten zien waarop deze verlofgangers reizen.
Maandag 29 januari 1962
