VERBIJSTERING EN ANGST ( bij de Papoea's ), een zekere verbittering ( bij de Europeanen ) - en in alle lagen van de bevolking - een zeer anti-Indonesische stemming. Dit heeft de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, mr. Th. H. Bot, in Nieuw-Guinea tijdens zijn oriënatiereis ontmoet.
Gisteravond gaf hij bij zijn terugkeer op Schiphol tijdens een korte persconferentie zijn eerste indrukken. Als voorbeeld van de verbijstering onder de autochtone bevolking noemde hij de woorden van een Papoea, die hem had gevraagd wat er moest gebeuren, indien Indonesië zijn zin kreeg. "Wat dan ?' Laat u ons dan als een kind dat in de gloeiende as rolt, aan ons lot over ?'
Nieuw-Guinea volgens de staatssecretaris de overdracht van het bestuur aan Indonesië. De bevolking zegt dit niet, aldus mr.Bot, onder invloed van de Nederlandse propaganda. Volgens hem nemen de bewoners zelf kennis van de feiten.
Intensief
Zij luisteren meer intensief naar alle mogelijke zenders - ook Indonesische - en spreken zelf over 'de leugens van Djakarta'. De staatssecretaris zag in de resultaten die thans zijn bereikt en die hij nu heeft gezien een bevestiging van de juistheid van het Nederlandse beleid.
Hij had bij zijn ontmoetingen in Nieuw-Guinea de mensen steeds gewezen op het standpunt van de Nederlandse regering, die aldus de heer Bot, " trouw blijft aan de doelstellingen aan een uiteindelijke vrije keus".
Self styled
Hij had ook in deze gesprekken 'de vrije oriëntatie beklemtoond'. Niemand in Nieuw-Guinea had volgens de heer Bot 'een goed woord' voor de 'self styled uitspraken' van de Papoea- student Frits Kirihio.
De heer Bot zei geen behoefte te hebben Kirihio te ontmoeten. 'Het ligt niet op mijn weg elke student te ontvangen die in Nederland rond zwerft,' zei de staatssecretaris.
Hij zei ook te hebben gewezen op de 'mogelijkheden ' voor Nieuw-Guinea in het kader van een Internationale rechtsorde. Hij dacht dat een oplossing van het probleem in Nieuw-Guinea slechts acceptabel zou zijn voor de bevolking indien er voldoende garanties kunnen worden gegeven.
Les gekregen
De heer Bot zei tenslotte ook 'een les in bepaalde dingen' te hebben gekregen. Daarmee bedoelde hij dat hij soms het antwoord moest schuldig blijven bij kritiek in Nieuw-Guinea op een deel van het Nederlandse volk en zijn pers. 'Nederland moet eensgezind zijn,' aldus de staatssecretaris.
Het Vrije Volk Woensdag 7 februari 1962